بررسی میزان کارایی شبکه های حمل و نقل در امدادرسانی و بازسازی پس از زلزله منطقه ارسباران آذربایجان شرقی (از تاریخ 10مرداد 1391 تا پایان سال 1391)

منطقه ارسباران منطقه ای است کوهستانی و روستایی با دسترسی محلی که دارای جاده های باریک می باشد. جاده ها از راههایی عبور کرده اند که مخاطرات گسل، ریزش کوه است و در اثر زلزله خطر انسداد دارد و منجر به از بین رفتن کارایی شبکه های ارتباطی، حجم بالای تلفات انسانی و خسارت های مالی زیادی شده است. خسارت ها و تلفات ناشی از سوانح از تقابل احتمال وقوع مخاطرات و آسیب پذیری جامعه در بخش های مختلف که منجر به خطرپذیری می شوند، ناشی می شود .در همین راستا بررسی میزان کارایی شبکه حمل و نقل در منطقه زلزله زده ی ارسباران آذربایجان شرقی از مهمترین اهداف این پروژه می باشد. جهت گردآوری اطلاعات در این پژوهش از روش¬هایی چون انجام مصاحبه، مشاهده میدانی و بررسی کتا بخانه ای در زمینه شبکه های حمل ونقل استفاده گردیده است . سپس با تدوین شاخص های لازم برای شناسایی شبکه ارتباطی آسیب پذیر در برابر زلزله و با کمک نرم افزار gis نقش شبکه های ارتباطی در کاهش بحران زلزله تحلیل شده است و برای محاسبه میزان آسیب پذیری شبکه مدلihwp استفاده گردید و در مرحله آخر از ابزار swot جهت تعیین راهبردهای استراتژیک برای بهبود سیستم یا منطقه استفاده شد. نتایج بدست آمده بیانگر این مطلب است که با افزایش عرض جاده ها، درجه آسیب پذیری آنها کمتر شده. پل های آسیب پذیر در منطقه و همچنین تراکم بالای آنها در جنوب منطقه، باعث قطع جریان در شبکه گشته که عملیات امداد و نجات را با مشکل مواجه می کند همچنین شیب بالا و واقع شدن بعضی جاده ها در ارتفاعات باعث افزایش زمان عملیات و نجات می شود. نبود سطح دسترسی مناسب به بیمارستان و ناکافی بودن خدمات رسانی مراکز درمانی با توجه به تعداد مجروحین بالا در صورت وقوع زلزله باعث افزلیش تقاضای سفردر سطح منطقه و در نتیجه اختلال در شبکه میگردد و در آخر از جنوب به سمت شمال منطقه (به جز شمال شهرستان کلیبر) از شدت آسیب پذیری شبکه ارتباطی منطقه کاسته می شود. کلمات کلیدی: شبکه حمل و نقل، زلزله ارسباران، تحلیل سلسله مراتبی معکوس، کارایی